Avukat; kuşku duyan, sorgulayan, araştıran, olaylara farklı açılardan bakmasını bilen, diyalektiğe inanan, metodik düşünen hukukçudur. 

Avukat, her sorunu, her olguyu felsefesine inerek kavrar. Düşünüyorum, çünkü kuşku duyuyorum, der. Ama safsata yapmaz, totolojiye düşmez. 

Avukat düşünürdür.

Avukat için hiçbir şey mutlak değildir. Avukat dogmalara inanmaz. Aksi taktirde, sorgulama becerisini yitirir. Herkesin aynı şeye inandığı bir ortamda, gerekirse herkesi, bütün toplumu karşısına alarak farklı sonuçların olabileceğini gösterir. 

Avukat aykırı kişiliktir.

Avukat ayrıntıları önemser. Gerçeğin küçük bir parçası bile olsa, bir ipucu olarak ayrıntıdan yola çıkarak gerçeğe tüm olarak ortaya çıkarmaya çalışır. Avukat, analitik düşünür. Avukatın sermayesi bilgidir. 

Avukat araştırmacıdır.

Soyutlama yeteneği gelişmemiş kişilerin avukat olmaları mümkün değildir. Avukat, tasarlama, soyutlama ve muhakeme yeteneği gelişmiş hukukçudur. Avukat, hukukun mimarıdır. Avukat yargılama sürecini başından sonuna kadar zihinsel olarak yaşar. Her adımını tasarlayarak atar. Avukat için her dava bir satranç oyunudur. 

Avukat stratejisttir.   

Avukat tartışmayı sever. Bağımsızdır. Savunduğu kişiye karşı, kendisine karşı, yargıca ve savcıya karşı, gerekirse tüm topluma karşı hak ve hukuk adına bağımsızlığını korumasını bilir.

 Avukat özgür düşüncelidir.

Yargılama diyalektiğinde tez ve antitezi avukat üretir. Adil bir sentezi avukatın varlığı ve katkısı gerçekleştirir. Yargılamayı adil ve güvenilir kılan avukatın varlığıdır. Adalete erişimin en etkili unsuru avukattır. Bir teknik olarak hukuktan, bir kültür olarak hukuka kadar hukukun sahibi avukattır.

Avukat aydındır, barışçıdır, uzlaşmacıdır. Ancak avukat, bir değer olarak adaletten asla ödün vermez. Hak olarak adalet ile acıma biçiminde adalet farklı şeylerdir. Acıma duygusu olarak adalet kişiyi küçültür. Onurunu kırar. Avukat, hak olarak adaleti savunur. Acıma duygusu üzerinden hukuk üretilemeyeceğini bilir.

Avukat güvenilir kişidir. Cesurdur. Yüreklidir. İnsan haklarını tarihte avukatlar geliştirdiler ve genişlettiler. Yargının kahramanı avukattır. Yargılama meşruluğunu savunmadan, avukatın varlığından alır. Yargı bağımsızlığının güvencesi avukattır. Avukat kamuya adanmış bir kişiliktir. Avukatlığın koruduğu değer, çağdaş insanlığın en önemli değeri olan insanlık onurudur. Avukat, yargılamada halkın biricik temsilcisidir.

Piyasacı, otoriter, dinci anlayış, Cumhuriyetin, aydınlanmanın özgür düşünceli yargıçlarını, savcılarını, avukatlarını ve hukukçularını ürkütüyor, sindiriyor. Özgürlük ve bağımsızlığın bir hukukçu karakteri olduğu unutturuluyor. Yargı siyasallaştırılıyor. Paralel yargı anlayışları üretiliyor. Bilinçaltında yerleşik değerlere göre karar veren, dogmatik anlayışlı, intikamcı, köhne zihniyetli hukukçular gizlendikleri karanlık köşelerinden ortaya çıkıyorlar.

Hukuk ve yargıyı ele geçirilecek bir mevzi gibi gören anlayışı, tasarlanmış bu saldırıyı önleyecek tek güç, bağımsız ve özgür karakterli avukatlardır. 

Türkiye’nin önemli şansı, henüz bağımsızlığını yitirmemiş, siyasal iktidarın, dogmatik güç odaklarının emrine ve güdümüne girmemiş, dünyada ve Ülkede olup bitenleri kavrayan yetkin avukatların ve baroların bulunmasıdır. Bu umudu yeşerten ise hukuku iktidarın sopası gibi kullananlara karşı hak, hukuk ve adalet adına kahramanca görev yapan avukatların varlığıdır.

Tarih boyunca, otoriter rejimlerin avukatları sevdikleri görülmemiştir. Despotlar, diktatörler ve iktidar sahipleri avukatları sevmezler.

Adalet ve hukuk duygusu gelişmemiş olanlar avukatı sevmez.

Laf cambazları avukatı sevmez. Maskesi olanlar, hilebazlar, sömürgenler ve sürüngenler avukatı sevmez.

Dar kafalılar avukatı sevmez. Benciller avukatı sevmez. İstismarcılar avukatı sevmez. Sorumsuzlar, neme lazımcılar avukatı sevmez.

İnsan onuruna ve emeğine, doğaya saygı duymayanlar avukatı sevmez.

Kötüler avukatı sevmez…  

Av. Dr. Başar Yaltı

Türkiye Barolar Birliği bülteninin (barobirlik) 6. sayısında (Nisan 2014) yayımlanmıştır.